Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır, 2025 tavan ücreti ne kadar?

Kıdem tazminatı; işçilerin görevlerinin sonlandırılması, işçinin haklı fesih nedeni ile işinden ayrılması ve bazı özel durumlarda ödenen bir ücret olarak yer alır. Kanunlar ile teminat altına alınmış olan kıdem tazminatı, çalışanların güvenceleri arasında bulunur. Ancak kıdem tazminatın alınabilmesi için bazı şartların sağlanması gerekir. Bu yazıda, kıdem tazminatının hangi durumlarda alınabileceği, yasal dayanakları, hesaplaması ve tavan ücreti ile ilgili detayları bulabilirsin.

Kıdem tazminatı nedir?

Kıdem tazminatı, aynı iş yerinde en az 1 yıl çalışan işçilerin görevlerinin sonlandırılması durumunda işverenler tarafından çalışanlara ödenen tazminat olarak yer alır. İşveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi ya da kıdem tazminatı ortaya çıkan durumlarda 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14.maddesinde her biten tam yıl için işverenin işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödemesi gerekir.

Kıdem tazminatı hangi durumlarda verilir?

Kıdem tazminatı kanunlarla belirlenmiş belli durumlarda hak edilir. İşte o durumlar; 

• Çalışanın, işverene bağlı bir şekilde en az 1 yıl çalışması ve sözleşmenin işveren tarafından iyi niyet ya da ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışında feshedilmesi halinde kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. 
• İşçler; sağlık, ahlak kuralları ve iyi niyete aykırılık olması ya da işin durması halinde sözleşme feshedilirse kıdem tazminatını hak ederler. 
• Askerlik nedeniyle işten ayrılma, kadınların evlenmesi durumunda 1 yıl içinde işten ayrılmaları ve işçinin ölümü koşullarından biri de olursa kıdem tazminatının ödenmesi gerekir.

Kıdem tazminatı hesaplaması nasıl yapılır?

Kıdem tazminatı hesaplaması, yıl ve brüt ücret üzerinden hesaplandığı için kişilere göre değişim gösterir. Hesaplama; 30 günlük brüt ücret ve çalışılan yıl sayısının çarpımı ile bulunur. Bir yıldan fazla artan süreler ise oranlarak hesaplamaya dahil edilir. Diğer taraftan; yemek, yol ve ikramiye ödemeleri de dikkate alınır. Örneğin; en son brüt ücreti 40.000 TL olan ve aynı iş yerinde 2 yıl çalışan bir işçi, brüt ücreti ve yıl sayısının çarpımı sonucunda 80.000 TL tazminat alabilir. Ancak bu 80.000 TL'den 0.00759 oranında damga vergisi düşüldükten sonra kıdem tazminatı alınabilir. 80.000 TL ödemede damga vergisi 608 TL gibi bir ücrete denk gelir. 

İpucu: Brüt ücretle ilgili bilgi sahibi olmak istiyorsan “Brüt maaş ne demek? Net ve brüt maaş arasındaki fark nedir?” başlıklı yazımıza göz atabilirsin.

Kıdem tazminatı tavan ücreti ne kadar?

Kıdem tazminatı verilmesi gereken durumlarda, işveren tarafından işçiye her yıl için 30 günlük brüt ücretinin ödemesi gerektiğini yukarıda kanun maddeleri ile belirtmiştik. Ancak kıdem tazminatı hesaplamasında bir tavan ücret bulunur. Aylık brüt ücret, belirlenen tavan ücretten daha yüksek bile olsa, tavan ücret baz alınarak bir hesaplama gerçekleştirilir. 
Aralık ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasından sonra 2025 yılının ilk 6 ayı için kıdem tazminatı tavanı 46.658 TL‘ye yükselecek.

Kıdem tazminatı ödenmezse ne olur?

Kıdem tazminatını hak eden ancak işveren tarafından zamanında ödenmemesi halinde açılacak bir davada gecikme süresi için faiz uygulanır. Bu faiz ise en yüksek orandan hesaplanarak işveren tarafından işçiye ödenmesi gerekir.

İstifa eden çalışan kıdem tazminatı alabilir mi?

İstifa eden çalışanlar kıdem tazminatı alamazlar. Ancak bazı özel durumlarda istifa edenler de kıdem tazminatı alabilir. Kadın çalışanlar, evlilik nedeni ile evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde istifa etmeleri durumunda kıdem tazminatını alabilirler. Askerlik nedeniyle işten ayrılan çalışanlar, yıl şartını doldurmaları durumunda kıdem tazminatı hakkı kazanırlar. Ayrıca işçi, haklı nedenlerle sözleşmeyi feshetmesi durumunda da kıdem tazminatı alabilir. İşte 4857 sayılı İş Kanundaki işçinin haklı nedenle fesih hakları;

• Sağlık sebepleri
• Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan durumlar
• Zorlayıcı sebepler

Asgari ücret kıdem tazminatı ne kadar?

2025 asgari ücret net tutarı 22.104 TL TL iken brüt ücreti ise 26.005,50 TL şeklinde yer alır. Asgari ücretle çalışan bir işçi 2025 yılında aynı iş yerinde çalıştığı her yıl için 26.005,50 TL almaya hak kazanır.

Kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı arasındaki farklar neler?

Kıdem tazminatı işveren tarafından belirli koşulların sağlanması halinde işçiye ödenen tazminat türü olarak yer alır. İhbar tazminatında ise hem işveren hem de işçi ihbar tazminatı ödeyebilir. Çalışan, işten ayrılma süresini yasal süreler içerisinde işverene bildirmemesi halinde ihbar tazminatı öder. İşveren tarafı da iş sözleşmesini fesih edeceği çalışanı yasal süreye uygun şekilde bilgilendirmezse ihbar tazminatı ödemekle yükümlü olur. İhbar süresi; çalışılan iş yerindeki çalışma süresine göre değişir. İşte ihbar süreleri;

• 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta,
• 6 aydan 1.5 yıla kadar 4 hafta,
• 1.5 yıldan 3 yıla kadar 6 hafta,
• 3 yıldan fazla çalışma süresi olanlar için 8 hafta ihbar süresi bulunur. 

İpucu: İşsiz kalınması durumunda işsizlik maaşı alabilmenin şartları ile ilgili detayları merak ediyorsan “İşsizlik maaşı ne kadar, şartları neler?” başlıklı yazımıza bakabilirsin.