Mevduat hesapları, bireylerin birikimlerini değerlendirmelerine olanak tanıyan ve bankacılık işlemlerini kolaylaştıran finansal araçlar arasında bulunur. Vadeli mevduat hesapları, kullanıcıların hem paralarını güvenle saklamalarını hem de belirli bir süre sonunda faiz getirisi elde etmelerini sağlar. Mevduat faizi hesaplamasında vade süresi, faiz oranı ve mevduat tutarı gibi etkenler rol alır. Mevduat hesaplarında faiz getirisi üzerinden stopaj kesintisi yapılır. Bu yazıda mevduat hesabı faiz hesaplaması, stopaj oranı ve hesap açılışı hakkında detayları bulabilirsin.
Mevduat, bireylerin veya işletmelerin bankalara yatırdığı parayı ifade eder. Mevduat hesabı ise; bir bankada açılan ve yatırılan tutara göre faiz getirisi alınmasına olanak tanır. Mevduat hesapları; EFT ya da havale gibi bankacılık işlemleri yapılmasına, birikimlerin değerlendirilmesine ve ödeme yapma gibi çeşitli imkanlar sunar.
Mevduat hesabının çeşitli türleri bulunur ve bireyler ya da işletmeler kullanım alanlarına göre bu hesap türlerini açabilir. Bu hesap türleri, birçok farklı bankada açılabilir ya da aynı bankada birden fazla mevduat hesabı oluşturulabilir
Mevduat faizi hesaplaması, mevduat tutarı, faiz oranı ve vade süresine göre değişkenlik gösterir. Bu değişkenlere göre yapılan hesaplama sonrasında ortaya faiz getirisi çıkar. Ancak, faiz oranı, bankalara göre değişiklik gösterebildiği için faiz oranının öğrenilmesi gerekir. Bunun yanı sıra vade süreleri, günlük, aylık ve yıllık olarak değişim gösterir. Bundan dolayı faiz hesaplaması için 3 formül bulunur. İşte vade sürelerine göre mevduat faizi hesaplama formülleri:
Günlük mevduat faizi hesapla formülü: (Anapara/100) x (Faiz Oranı/365) x Gün Sayısı
Aylık mevduat faiz hesaplama formülü: (Anapara/100) x (Faiz Oranı/12) x Ay Sayısı
Yıllık mevduat faizi hesaplama formülü: (Anapara/100) x Faiz Oranı x Yıl Sayısı
Günlük mevduat faizi hesaplama örneği:
Mevduat tutarı | Vade süresi | Faiz oranı | Net getiri |
50.000 TL | 1 gün | %50 | 63,36 TL |
Aylık mevduat faizi hesaplama örneği:
Mevduat tutarı | Vade süresi | Faiz oranı | Net getiri |
50.000 TL | 32 gün | %50 | 2.027,40 TL |
İpucu: Bankaların faiz oranlarını karşılaştırmak için “Mevduat faizi ve getiri hesaplama” sayfamıza göz atabilirsin.
Mevduat faizi, mevduat hesap sahiplerine ödenen faiz çeşidi olarak bulunur. Bu faiz oranın belirlenmesinde piyasadaki faiz oranları ve arz talep dengesi etkili olur. Diğer taraftan Merkez Bankası'nın politika faiz kararı, bankaların kullanıcılarına uyguladıkları faiz oranının belirlenmesinde etki gösterir. Bundan dolayı Merkez Bankası politika faizini artırdığı zaman mevduat faizinde de bir artış yaşanabilir. Bankadan bankaya faiz oranları değişebilir. Faiz oranlarının değişmesinde mevduat tutarı ve vade süreleri de etkili olur.
Mevduat hesaplarında faiz oranı ile faiz getirisi elde edilir. Bu faiz getirileri üzerinden gelir vergisi alınır. Gelir vergisi stopaj oranı ise vade süresi ve hesap türüne göre değişkenlik gösterir. 32533 sayılı Resmi Gazete'de mevduat faizlerine uygulanacak stopaj oranları yer alır. İşte güncel mevduat stopaj oranları:
Mevduat hesaplarına uygulanan stopaj oranı faiz getirisi üzerinde hesaplanır. Bundan dolayı anaparada bir azalma yaşanmaz ve sadece elde edilen faiz geliri üzerinden stopaj kesintisi yapılır.
Vadeli ve vadesiz mevduat hesapları, banka şubeleri üzerinden açılabilir. Bu hesap türleri, bankalara gitmeden de internet bankacılığı ya da bankaların mobil uygulamaları üzerinden de online olarak açılabilir.
Vadeli ve vadesiz hesaplar arasında iki önemli fark bulunur. İlk olarak, vadeli mevduat hesaplarında belirlenen faiz oranına göre faiz getirisi elde edilir. Vadesiz mevduat hesaplarında ise faiz getirisi elde edilemez. İkinci temel fark ise; vadesiz hesaplarda bir vade süresi bulunmaz ve hesaptaki mevduat ile istenilen zaman işlem yapılabilir ya da paranın hepsi kullanıcı tarafından çekilebilir. Vadeli mevduat hesaplarında günlük, aylık ve yıllık olmak üzere çeşitli vade süreleri bulunur ve faiz getirisinin elde edilebilmesi için vade süresi içerisinde mevduat tutarı ile işlem yapılamaz. Vadeli mevduat hesaplarında vade süresi tamamlanmadan işlem yapılmak istenirse ya da anapara çekilirse faiz getirisi elde edilemez.
İpucu: Vadeli mevduat hesap çeşitleri için "Vadeli mevduat hesabı nedir?" başlıklı yazımıza göz atabilirsin.
2025 yılında sigortaya tabi mevduat ve katılım fonu tutarı her bir kişi için 950.000 TL olduğu yer alır. Güvence altına alınan tutar, yeniden değerleme oranına göre belirlendiği için değişebilir.
*Bu içerik bir yatırım tavsiyesi değil, sadece bilgi amacı taşır.