Mali durumu kötüleşen veya iflasa doğru giden şirketler, borçlarını yapılandırmak için konkordato ilan edebilir. Borçlu taraf, alacaklı taraf ile anlaşma sağlayarak konkordato sürecini başlatabilir. Bu açıdan bu tür anlaşmalar, hem borçlu şirketi hem de alacaklı şirketi korumayı amaçlar. Konkordato tanımı, çeşitleri ve iflas arasındaki farkları yazımızda bulabilirsin.
Konkordato, tarihte Papalık makamıyla hükümetler arasında yapılan anlaşmalar için kullanılan bir terim. Sözcük, İtalyanca kökenli olan “concordato” kelimesinden gelir. Bununla beraber günümüzde daha çok şirketler arası bir anlaşmayı ifade eden finansal bir kavram olarak kullanılır ve borçların ertelenmesi anlamına gelir. Buna göre; mali durumlarından ötürü iflasın eşiğinde olan şirketler, alacaklıları ile anlaşarak kendi mali yapılarını düzenleme yoluna gidebilir. Konkordato amacı nedir bakıldığında da; borçlu taraf ile alacaklı tarafın korunması denebilir.
Konkordato, mahkeme kararıyla taraflar arasında gerçekleşir. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nda yer alan 285. maddeye göre; borçlarını zamanında ödeyemeyen ya da zamanında ödememe riski taşıyan taraflar, borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflası önlemek için konkordato isteğinde bulunabilir. Ek olarak konkordato işleminin başlatılması için; sadece borçlu taraf değil, alacaklı taraf da talepte bulunabilir. Ayrıca konkordato teklifinin alacaklıları bağlayıcı hale gelmesi için, alacaklıların belirli bir çoğunluğu tarafından kabul edilmesi ve ayrıca mahkeme tarafından tasdik edilmesi gerekir.
Bunlar resmi konkordato çeşitleri arasında yer alır. Bunun dışında borçlu ile alacaklı taraf, kendi arasında da anlaşabilir. Bu özel konkordato uygulamasına devlet kurumları dâhil olmuyor ve Borçlar Hukuku hükümleri geçerli olur.
Konkordato talebinde bulunacak tarafın sıfatının “borçlu” ya da “alacaklı” olması gerekir. Borçlular, iflasını önlemek için ya da alacaklılar ödemelerini alabilmek için Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvuruda bulunabilir.
Konkordato ilan etmek için, talep etme hakkı olan kişilerin (borçlular veya alacaklılar) Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvurması gerekir. Talep eden tarafın ise kendisinden istenen belgeleri, şartları sağlaması gerekir. Konkordato talebinde bulunan tarafın ise Adalet Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan tarifede belirtilen konkordato gider avansını yatırması gerekir.
Borçlular, konkordato talebinde bulunmak için Asliye Ticaret Mahkemesi’ne; konkordato ön projesini, mal varlığı durumunu gösteren belgeleri, karşılaştırmalı yarar tablosunu, makul güvence veren denetim raporunu ve alacaklıları, alacak miktarlarını ve alacak imtiyaz durumlarını gösteren listeyi, tacir olmayan borçlular ise mal varlığı durumunu gösteren belgeleri sunar. İflâs talebinde bulunabilecek her alacaklı ise; gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında konkordato işlemlerinin başlatılmasını isteyebilir.
2019 yılında yayımlanan 30671 sayılı Resmi Gazete'de, "Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Hakkında Yönetmelik" adlı kısımda talebe eklenecek belgeler yer alır. İşte o belgeler;
Konkordato talebi üzerine mahkeme, gerekli belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde hemen geçici mühlet kararı verir. Bu aşamada borçlunun mal varlığının korunması için gerekli görülen tedbirler alınır. Geçici mühlet alan borçlu taraf aleyhine; haciz yoluyla icra takibi yapılamaz, başlatılan haciz takipleri durur, rehinli mallarının satışı yapılamaz, borçlu aleyhine ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir uygulanamaz. Borçlu taraf da bu süreçte; mahkeme izni olmaksızın kefil olamaz, taşınır ya da taşınmazlarını devredemez. Bir de kesin mühlet uygulanabilir. Etkileri bakımından her ikisi de aynı sonuçları doğurur. Ancak geçici mühlet; kesin mühlet verilmesi için gerekli inceleme, değerlendirme ve duruşma yapılıncaya kadar geçecek sürede borçlunun mal varlığını korur.
Böyle bir durumda Ücret Garanti Fonu devreye girer. Ücret Garanti Fonu; işverenin konkordato ilan etmesi, iflası veya işveren için aciz vesikası alınması nedenleri ile ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde iş sözleşmesine bağlı olarak işçilerin üç aylık ödenmeyen ücret alacaklarını karşılar.
İflas, borçlu tarafın artık borçlarını ödeyememesi hâli anlamına gelir. Bu durumda Asliye Ticaret Mahkemesi kararıyla borçlunun tüm mal varlığı tasfiye edilir ve alacaklıların alacağını elde etmesi sağlanır.
Konkordato ise herhangi bir sebeple işleri bozulan, ödeme güçlüğü çeken, iyi niyetli borçluları korumayı amaçlar. Aynı zamanda alacaklıların da korunması amaçlanır. Tüm bunlar doğrultusunda borçlu tarafın, alacaklı tarafa ödeme yapabileceği yollar uygulanır.
İpucu: ENUYGUN Finans ile finans ürünlerini hızlı ve kolay bir şekilde karşılaştırabilir, sana uygun ürünleri kolayca keşfedebilirsin.