Nemalandırma nedir, nasıl yapılır?
Bireyler; vadeli mevduat hesapları, hisse senetleri ve VİOP olmak üzere pek çok yatırım aracını kullanıyorlar. Yatırım araçlarında faiz gelirleri veya finansal ürünlerde yaşanan artışa göre birikimler artabilir. Bu noktada nemalandırma, bir yatırım aracı üzerinden elde edilen faiz tutarını ifade eder. Nemalandırma, yatırım araçlarına göre değişkenlik gösterir. Bu yazıda, nemalandırma anlamı, özellikleri ve yatırım türlerine göre nemalandırma hakkında detayları bulabilirsin.
Nemalandırma ne demek?
Tasarruf etmenin ötesine geçerek birikimlerini değerlendirmek isteyenler için çeşitli yatırım araçları bulunur. Finansal birikimlerini yatırım araçlarına yatırarak faiz ve kar payı gibi gelirler elde edilmesi nemalandırma olarak tanımlanır. Özetle nemalandırma, boşta duran nakitlerin ve birikimlerin faiz getirisi elde edilmesi için işletilmesi olarak tanımlanır.
Nemalandırma nasıl yapılır?
Hisse senetleri, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) ve vadeli mevduatlar olmak üzere çeşitli yatırım araçları üzerinden nemalandırma yapılabilir. Yatırım aracına göre nema elde edilebilmesi için gereken nakit tutarında bir alt sınır bulunabilir. İlk olarak yatırım araçlarını performanslarının karşılaştırılması gerekir. Performanslara göre nemalandırma işleminde farklılık olacağı için için karşılaştırma sonrasında beklentiler ve riskler göz önüne alınarak göre bir yatırım aracı seçilir. Daha sonra ise TL cinsinden yatırım hesabı açılır. Arından nemalandırma işlemleri, bankalar ve aracı kurumlar ile gerçekleştirilebilir.
Nemalandırma işlemlerinden vergi alınır mı?
Nemalandırma işlemleri için vergi detayı bulunur. Bu işlem ile faiz getirisi elde edileceği için verginin ödenmesi gerekir. Ancak bireyler, konu ile ilgili bir vergi beyanında bulunmaz. Bankalar, işlemlere göre vergisi kesintisini gerçekleştirir ve devlete vergisi ödemesini gerçekleştirir.
VİOP'ta nemalandırma nasıl olur?
VİOP’ta; emtia, devlet iç borçlanma senetleri, yabancı endeksler ve döviz gibi pek çok varlık işlem görebilir. Yerli ve yabancı yatırımcılara VİOP bir yatırım imkanı oluşturur. VİOP'ta pozisyon oluşturmak için yatırılan teminatlar Takasbank tarafından nemalandırılır. Bu yatırım aracında nemalandırma faiz ödemesi ile sağlanır ve mevcut bakiye üzerinden bir faiz hesaplaması yapılır. Örneğin; VİOP’ta 30.000 TL olması ve 8.000 TL'sinin boşta kalması halinde bile hesabında yer alan 30.000 TL üzerinden faiz getirisi verilir.
Takasbank, VİOP’ta nemalandırma hakkında bir alt limiti tutarı ile ilgili mektup yayımladı. Takasbank, 1930 sayılı Genel Mektup ile 02.01.2024 tarihinden itibaren 5.000 TL'nin altındaki tutarlara nemalandırma yapılmayacağını duyurdu.
İpucu: VİOP yatırım aracı ile ilgili bilgi sahibi olmak için “VİOP nedir, nasıl işlem yapılır?” başlıklı yazımıza göz atabilirsin.
Vadeli mevduatlarda nemalandırma ne demek?
Birçok yatırım aracında nemalandırma yapıldığı gibi vadeli mevduatlarda da nemalandırma gerçekleştirebilir. Vadeli mevduat hesaplarında faiz getirisi, yatırılan tutara ve bankaların faiz oranlarına göre farklılık gösterir. Buradan yola çıkarak para miktarının değişimine göre faiz oranında da farklılık olacağı ve faiz gelirlerinin tutarınında da değişiklik olacağını ortaya çıkarır.
İpucu: Bankaların mevduat faiz oranlarını hızlı ve kolay bir şekilde karşılaştırmak için “Mevduat faizi ve getiri hesaplama” aracımızı kullanabilirsin.
Hisse senetlerinde nemalandırma nedir?
Çeşitli yatırım araçlarında uygulanan nemalandırma, hisse senetleri üzerinden de gerçekleştirilebilir. Borsa için nemalandırma, sabit olarak bulunan faiz oranı ile sağlanır. Bu noktada hisse senedinin bedel tutarı ön plana çıkar. Hisse senedi alımı sırasında yatırılan ilk miktara göre bir faiz ödemesi yapıldığı için hisse senedinin değer kaybetmesi bu durumu etkilemez.
Hisse senetlerinde nemalandırma yapılabilmesi için öncelikli olarak TL cinsinden yatırım hesabının açılması gerekir. Nemalandırma talimatı verilmesi ile beraber faiz kazancı günlük olarak eklenir.
*Bu içerik bir yatırım tavsiyesi değildir, sadece bilgi amacı taşır
