Kredi faiz türü seçimi: Sabit ve değişken faiz karşılaştırması

Faiz oranı, kredinin toplam maliyetinin belirlenmesindeki en önemli faktörler arasında yer alır. Kredinin faiz türünün sabit mi yoksa değişken mi olacağına karar vermek, gelecekteki ödeme planını doğrudan etkiler. Bu yazıda, sabit ve değişken faiz oranlarının tanımlarını, avantajlarını ve örnek senaryolarını bulabilirsin.

Sabit faiz nedir? 

Sabit faiz, kredi sözleşmesinde belirlenen faiz oranının vade boyunca değişmemesi anlamına gelir. Değişmeyen faiz oranları ile beraber kredinin aylık taksit ödemeleri de sabit kalır.

Sabit faizin avantajları

• Faiz oranı, kredi vadesi boyunca değişmeyeceği için aylık taksit tutarları da değişmez. Böylece, her ay ödeme yapacağın taksit tutarını bildiğin için bütçeli uzun vadeli planlayabilirsin.
• Ekonomik dalgalanmalardan etkilenmez ve  faiz oranları yükselse bile ödemelerinde değişiklik olmaz.

Sabit faizin dezavantajları:

• Piyasada faiz oranlarının düşmesi durumunda, sözleşmede belirlenen sabit faiz oranı uygulanmaya devam eder ve kredi ödeme koşulları bu düşüşten etkilenmez..
• Bankalar, uzun vadeli riskleri dengelemek için sabit faizli kredilerde genellikle daha yüksek faiz oranları sunabilir.

Değişken faiz nedir?

Değişken faiz, piyasa koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Değişken faizli kredilerde faiz oranı, belirli periyotlarla güncellenen referans faiz oranlarına bağlı olarak değişir. 

Değişken faizin avantajları

• Piyasa koşullarında yaşanan gelişmeler sonucunda faiz oranlarında düşüş yaşanması halinde kredinin de faiz oranında azalma olur. Bu sayede, aylık taksit tutarı azalır.
• Değişken faizli krediler, genellikle sabit faizli kredilere göre başlangıçta daha avantajlı faiz oranlarına sahip olabilir. 

Değişken faizin dezavantajları

• Piyasa koşullarına bağlı olarak faiz oranlarının artması halinde kredinin faiz oranı da artar. Bu durum ise kredinin aylık taksitinin ve toplam maliyetinin artmasına neden olur.
• Ödeme planı belirsiz olduğu için uzun vadeli bütçe planlaması yapmayı zorlaştırabilir.

İpucu: Kredi onay aşamasında bankaların dikkat ettiği kriterler hakkında bilgi sahibi olmak için  “Kredi onayında bankaların dikkat ettiği 5 önemli kriter” başlıklı yazımıza göz at.

Uzun vadeli kredilerde hangi faiz türü tercih edilmeli?

Uzun vadeli kredilerde sabit faizli kredinin seçilmesi halinde aylık taksit tutarı standart olur. Özellikle faizlerin artma ihtimalinin yüksek olduğu dönemlerde sabit faizli kredi kullanmak, toplam maliyeti kontrol altında tutmana yardımcı olur. Ancak, faiz oranlarının düşüş trendinde olduğu veya istikrarın beklendiği dönemlerde değişken faizli kredilerle daha uygun maliyetli çözümler üretebilir. Faiz türüne karar vermeden önce şu detaylara dikkat etmelisin:

• Gelirinin düzenli olup olmadığına ve aylık ödeme kapasitenin faiz artışlarına karşı ne kadar esnek olduğuna bağlı olarak karar alınabilir.
• Diğer taraftan faiz türü seçmeden önce faizlerin artıp artmayacağı, düşüp düşmeyeceği konusunda piyasa beklentileri ve güncel ekonomik gelişmeleri takip etmen gerekir.

Faiz türlerine göre örnek senaryolar

Senaryo 1: Sabit faizli kredi

Kredi tutarı: 100.000 TL  

Vade: 36 Ay  

Aylık faiz oranı: %2,29 (Sabit)  

Aylık taksit tutarı:3.300 TL  

Toplam geri ödeme: 118.800 TL  

Senaryo 2: Değişken faizli kredi (Faizler kademeli arttı)

İlk 12 Ay: %2,10 → Aylık Taksit: 3.300 TL  

13–24 Ay: %2,50 → Aylık Taksit: 3.400 TL  

25–36 Ay: %2,90 → Aylık Taksit: 3.500 TL  

Ortalama Aylık Taksit: 3.400 TL  

Toplam geri ödeme: 121.200 TL

Senaryo 3: Değişken faizli kredi (Faizler kademeli azaldı)  

İlk 12 Ay: %2,60 → Aylık Taksit: 3.400 TL  

13–24 Ay: %2,10 → Aylık Taksit: 3.250 TL  

25–36 Ay: %1,89 → Aylık Taksit: 3.200 TL  

Ortalama Aylık Taksit: 3.280 TL  

Toplam Geri Ödeme: 118.080 TL

Yukarıdaki 3 senaryoda faiz türlerine göre kredilerin taksit tutarları ve toplam geri ödemelerdeki değişiklikler yer alıyor. Sabit faizli kredide faiz oranı değişmediği için her ay aynı taksitin ödenmesi sağlanır. Diğer taraftan, değişken faizli kredilerde faiz oranı dönemlere göre değişir. Değişken faizli kredilerde faiz oranlarının artması toplam geri ödemeyi artırırken, düşmesi toplam geri ödemeyi sabit faizli krediden daha düşük seviyelere çekebilir.

Bu sayfadaki bilgiler yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmuştur. Yatırım tavsiyesi olarak değerlendirilmemelidir.